Φωτιά στο ΚΔΑΥ: Η αποτίμηση της περιβαλλοντικής ζημιάς θα αργήσει…

Ένας υμένας έχει καθίσει πάνω από τον Ασπρόπυργο. Λήψη από τα Λατομεία Ελευσίνας [ΦΩΤΟ: DENIS GUZZO]

Η αρμόδια Δ/νση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης (ΠΕΧΩ) ανακάλεσε την περιβαλλοντική άδεια του Κέντρου Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) της εταιρείας «Γενική Ανακυκλώσεως – Κτηματική Ξενοδοχειακή Α.Ε» στον Ασπρόπυργο – ύστερα από την φωτιά της 6ης Ιουνίου – με το αιτιολογικό ότι «κατά την φάση λειτουργίας της εγκατάστασης δεν προστατεύτηκε επαρκώς η δημόσια υγεία και το περιβάλλον». Επίσης βρίσκεται σε διαδικασία ανάκλησης και η άδεια λειτουργίας.

Λήψη από Ελευσίνα

Όπως αποφαίνεται το Σώμα Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, η συγκεκριμένη εταιρεία κατά παράβαση των περιβαλλοντικών όρων και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, διέθετε ανεξέλεγκτα στερεά απόβλητα (επικίνδυνα και μη) εντός του χώρου του γηπέδου της, δημιουργώντας έναν χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων (ΧΑΔΑ) που προκάλεσε εκτεταμένη και σοβαρή ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος, με σοβαρό κίνδυνο και ζημίας του εδάφους, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας και της δημόσιας υγείας.

Επιπλέον, ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ τουλάχιστον 5 εκατ. ευρώ καλείται να πληρώσει η επιχείρηση για την περιβαλλοντική αποκατάσταση των ζημιών που προκάλεσε η μεγάλη πυρκαγιά. Είναι το πρώτο περιστατικό που χαρακτηρίζεται «περιβαλλοντικό έγκλημα μεγάλης κλίμακας» και εφαρμόζεται η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», ενώ τον συντονισμό των έργων αποκατάστασης αναμένεται να αναλάβουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΠΑΠΕΝ).

Σύμφωνα με σχετική υπουργική απόφαση που εκδόθηκε στις 14/7, κατά την πυρκαγιά, η οποία διήρκεσε έξι τουλάχιστον ημέρες, απελευθερώθηκαν ατμοσφαιρικοί ρύποι, αιωρούμενα σωματίδια και τοξικές ουσίες επικίνδυνες για την υγεία, που έπληξαν ολόκληρο το Θριάσιο, αλλά και πολλές περιοχές του Λεκανοπεδίου. Επίσης:
● Στο γήπεδο της επιχείρησης στον Ασπρόπυργο υπήρχαν αποθηκευμένες πολύ μεγάλες ποσότητες εύφλεκτων υλικών, ενώ παραμένουν 140.000 κυβικά αποβλήτων, καμένα και μη, που πρέπει να μεταφερθούν με ασφάλεια σε κατάλληλους χώρους. Τα επικίνδυνα απόβλητα θα μεταφερθούν με κλειστά φορτηγά σε αδειοδοτημένες περιοχές, πιθανότατα και εκτός Ελλάδας.
● Από την καύση πλαστικών παράχθηκαν διοξίνες και φουράνια, στοιχεία που είναι αερομεταφερόμενα, πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες και άλλες χημικές ενώσεις που είναι επικίνδυνες για την υγεία. Η τέφρα από την καύση απορριμμάτων είναι πιθανόν να περιέχει βαρέα μέταλλα, τα οποία επηρεάζουν το έδαφος και τα υπόγεια ύδατα.
● Μετά την απομάκρυνση των υλικών, θα ληφθούν δείγματα εδάφους από το οικόπεδο της εταιρείας, αλλά και τους γύρω χώρους. Αν διαπιστωθούν αλλοιώσεις από επικίνδυνες ύλες, θα υποχρεωθεί η εταιρεία να καταβάλει πρόσθετα κονδύλια για την εξυγίανση του εδάφους.

Επιπλέον, τη διενέργεια δειγματοληψιών και χημικών αναλύσεων στην περιοχή του Ασπροπύργου είχε αναθέσει τον Ιούνιο στο Ινστιτούτο Γεωλογικών Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Στόχος να προσδιοριστεί το είδος και η έκταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, προκειμένου οι υπηρεσίες του υπουργείου να εκτιμήσουν τα μέτρα που χρειάζονται για την αποκατάστασή τους και να καταλογίσουν στην υπεύθυνη εταιρεία το κόστος τους. Το ΙΓΜΕ θα πραγματοποιούσε 35 δειγματοληψίες σε εδάφη και σημεία εμφάνισης ύδατος, θα προσδιόριζε τις ουσίες που επικάθισαν στα εδάφη ως κατάλοιπα της πυρκαγιάς και θα χαρακτήριζε τα απόβλητα στο χώρο δραστηριότητας. Δύο μήνες μετά δεν έχουν γίνει γνωστά τα αποτελέσματα των δειγματοληψιών.
Καθώς οι μετρήσεις στην ευρύτερη περιοχή του Ασπρόπυργου από επιστημονικά κλιμάκια του «Δημόκριτου» και του Εθνικού Αστεροσκοπείου θα συνεχιστούν – σύμφωνα πάντα με τις εξαγγελίες του ΥΠΑΠΕΝ – για 6 τουλάχιστον μήνες, φαίνεται πως η συνολική αποτίμηση της περιβαλλοντικής ζημιάς θα αργήσει.

Ήδη το Εργαστήριο Διοξινών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» σε έκθεσή του τον περασμένο Ιούνιο, σχετικά με τα αποτελέσματα των έως τότε μετρήσεών του, ανέφερε τα εξής:
«Οι τιμές διοξινών που μετρήθηκαν είναι υψηλές και παρόμοιες με αυτές που έχουν μετρηθεί σε αντίστοιχες πυρκαγιές όπου υπάρχει μεγάλη ποσότητα πλαστικών στα υλικά που καίγονται. Να σημειωθεί οι τιμές αυτές αναμένεται να επανέλθουν στα συνήθη για την περιοχή επίπεδα μετά την κατάσβεση της φωτιάς. Οι διοξίνες όμως που έχουν παραχθεί επικολλούνται στην σκόνη και στα παραμένοντα υπολείμματα καύσης.
Οι τιμές που μετρήθηκαν για τα αιωρούμενα σωματίδια υπερβαίνουν κατά πολύ τις οριακές τιμές που ορίζει η Οδηγία 2008/50/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα.
Αναμένονται τα αποτελέσματα για την μέτρηση των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων στα δείγματα ατμοσφαιρικού αέρα που έχουν ληφθεί και της συνολικής περιεκτικότητας βένζο[a]πυρενίου στο κλάσμα των σωματιδίων PM-10. Ακόμη θα γίνουν μετρήσεις βαρέων μετάλλων. Τέλος είναι σε εξέλιξη η ανάλυση διοξινών και PCBs σε δείγματα επιφανειακών υδάτων που συνέλεξε η ΕΥΔΑΠ»

Μάλιστα για την προστασία της δημόσιας υγείας στην ευρύτερη περιοχή γύρω από την πυρκαγιά πρότεινε την άμεση λήψη των παρακάτω μέτρων χωρίς να έχει γίνει γνωστό αν τελικά υιοθετήθηκαν τα μέτρα αυτα :
• Να απαγορευτεί η ελεύθερη βοσκή των οικόσιτων πουλερικών και άλλων ζώων.
• Τα αιγοπρόβατα να περιορισθούν στα μαντριά τους και να τρέφονται με ζωοτροφές ή όπου δεν είναι δυνατόν να απομακρυνθούν πέραν των 5 χλμ από την θέση της πυρκαγιάς.
• Να σκεπαστούν τυχόν ακάλυπτες δεξαμενές που χρησιμοποιούνται για ύδρευση οικισμών ή για το πότισμα των ζώων.
• Τα προϊόντα φυτικής προέλευσης όπως οπωροκηπευτικά, φρούτα και λαχανικά δεν απορροφούν τους οργανικούς ρύπους αλλά αυτοί επικάθονται στην επιφάνειά τους. Πρέπει να γίνει σύσταση για σχολαστικό πλύσιμο πριν την κατανάλωση των λαχανικών και των φρούτων από την περιοχή της κοντά στην εστία της πυρκαγιάς.»
Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι κοινές θέσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης (ΟΕΑ), Greenpeace και Δίκτυο Μεσόγειος SOS για την επόμενη μέρα της φωτιάς στον Ασπρόπυργο.