Το παραλιακό μέτωπο του Ρυμοτομικού Σχεδίου της πόλης εκτείνεται από την εκβολή του Σαρανταπόταμου (ανατολικά) έως την απόληξη της οδού Πλάτωνος (Δυτικά) στην Βλύχα. Ό,τι συμβαίνει τώρα, ή ό,τι πρόκειται να συμβεί εκεί, έχει άμεση σχέση με το μέλλον της Ελευσίνας. Όλες οι κατά καιρούς διαφορετικές αφηγήσεις του βιώσιμου οράματος για την αυριανή πόλη, που θα ζήσουν και θα χαρούν οι νέες γενιές, έχουν αφετηρία το παράκτιο μέτωπό της!
Είναι θλιβερό και αιτία πολλών δεινών το γεγονός ότι η παραλιακή οδός αποτελεί σύνορο του Ρυμοτομικού Σχεδίου με το «αυτόνομο κρατίδιο» της Χερσαίας Ζώνης Λιμένα, το οποίο έχει άλλο διαχειριστή, τον Οργανισμού Λιμένα Ελευσίνας (ΟΛΕ)! Η θέση του Κεντρικού Λιμένα (50 στρεμμάτων) διαιωνίζει τον αποκλεισμό πολύ μεγάλου τμήματος της πόλης από το παραλιακό της μέτωπο. Είναι υπερώριμο διαχρονικό αίτημα των φορέων της πόλης – το είχε βάλει για χρόνια στο περιθώριο η Δημοτική Αρχή – η μετεγκατάσταση του λιμανιού και νωπή η περυσινή εξαγγελία του Πρωθυπουργού.
Από τα πλέον σημαντικά συμπεράσματα και προτάσεις της εγκεκριμένης από το ΥΠΕΝ Στρατηγικής Μελέτης Χωροταξικής Οργάνωσης του Θριάσιου Πεδίου αποτελεί «η αναγκαιότητα μετεγκατάστασης του Λιμένα της Ελευσίνας από την σημερινή του θέση , ώστε να απελευθερωθεί το μέτωπο της πόλης…».
Η μελέτη αυτή τεκμηριώνει και απορρίπτει την επιλεγείσα κατά το παρελθόν θέση μετεγκατάστασης του λιμένα στην Βλύχα και προτείνει «ως παρέμβαση στρατηγικής σημασίας να αναζητηθεί άλλη εναλλακτική θέση είτε ανατολικότερα, έως και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, είτε δυτικότερα, έως τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Η αρχική διερεύνηση της μελέτης υποδεικνύει ότι μπορεί να εντοπιστεί κατάλληλη θέση απομακρυσμένη από το παραλιακό μέτωπο της πόλης, όπου θα μπορέσει να αναπτυχθεί το λιμάνι με πολύ χαμηλότερο χρηματοοικονομικό κόστος και με εξαιρετικά υψηλό κοινωνικοοικονομικό όφελος, λαμβάνοντας υπόψη χαρακτηριστικά της θαλάσσιας ζώνης, της χερσαίας περιοχής και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της, των υφιστάμενων δραστηριοτήτων, του κόστους κατασκευής, των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, της δυνατότητας συμφωνίας όλων των εμπλεκόμενων μερών».
Όμως, η Χερσαία Ζώνη Λιμένα σχεδιάζεται ερήμην της πόλης και των κατοίκων της σύμφωνα με τις βουλές και τις κατευθύνσεις ενός μη αιρετού οργάνου, του εκάστοτε Διευθύνοντος Συμβούλου (ενίοτε και Προέδρου) του ΟΛΕ. Έτσι, αντί ο ΟΛΕ να προκηρύξει μία Μελέτη επιλογής της κατάλληλης θέσης μετεγκατάστασης του λιμανιού με ολοκληρωμένη θεώρηση, προχώρησε από το 2017 σε «Επικαιροποίηση – Αναμόρφωση» ενός παλαιότερου απορριφθέντος Master Plan (Γενικού Προγραμματικού Σχεδίου), το οποίο ούτε προσχηματικά δεν αναζητεί εναλλακτικές λύσεις μετεγκατάστασης.
Το Master Plan ήδη εκπονήθηκε, αλλά ουδέποτε γνωστοποιήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο και στην τοπική κοινωνία. Αποτελεί επιστροφή στη στρεβλή ανάπτυξη του παρελθόντος, συνεχίζει τον αποκλεισμό του θαλάσσιου μετώπου της πόλης, διαμελίζει τμήμα της ΠΥΡΚΑΛ, αφήνει βαρύτατο περιβαλλοντικό αποτύπωμα εξαφανίζοντας τον Όρμο της Βλύχας – ακόμα και την φυσική εκβολή του ρέματος Σούρες – προτείνει «γεωπολιτικές» αλλαγές που απαιτούν τεράστιους πόρους και το καθιστούν τελείως ανεφάρμοστο.
Τέλος, η μη διερεύνηση εναλλακτικής θέσης για ένα σύγχρονο λιμένα καθυστερεί ανεπίτρεπτα τη βιώσιμη ανάπτυξή του και το οδηγεί σε μαρασμό. Έχει βαρύτατες ευθύνες ο Δήμαρχος που ως μέλος της Διοίκησης του ΟΛΕ γνωρίζει – χαρτί και καλαμάρι – τα τεκταινόμενα και συναινεί ερήμην του Δημοτικού Συμβουλίου. Το θέμα είναι αρκούντως σοβαρό και οφείλουν να τοποθετηθούν δημόσια όλοι οι υποψήφιοι Δήμαρχοι.
Αυτό το Master Plan του ΟΛΕ αποκαλύπτουμε σήμερα. Παρακάτω εκτίθενται τα βασικά του χαρακτηριστικά σημεία:
· Φαραωνική επιχωμάτωση 243 στρεμμάτων θάλασσας στην Βλύχα για την κατασκευή Δυτικού Λιμένα. (Υπερκαλύπτονται τα 48 στρ. της υφιστάμενης προβλήτας). Η κεφαλή της προβλήτας πλάτους 120 μ. θα βρίσκεται 855 μ. από την ακτογραμμή! Το πλάτος της επιχωμάτωσης θα είναι 730 μ. και θα εκτείνεται μέχρι την δυτική είσοδο του ΤΙΤΑΝΑ! Εκτεταμένες (άνω των 400.000 κ.μ) εκσκαφές και βυθοκορήσεις του πυθμένα λόγω μικρών βαθών. Με αποθήκες και υπόστεγα 20.000 τ.μ, Μηχανουργείο πλοίων, εγκαταστάσεις υποδοχής αποβλήτων κ.α Θα είναι λιμένας γενικού, βαρέως και χύδην φορτίου 6.000.000 ΜΤ ανά έτος. Ο όρμος της Βλύχας εξαφανίζεται και θα αποτελεί το Οικοδομικό Τετράγωνο Νο 14 του Master Plan του ΟΛΕ!
· Καταστρέφεται η φυσική εκβολή του ρέματος Σούρες στη Βλύχα και εκτρέπεται με αγωγό παράλληλο στην ακτή! Διαπλατύνεται η οδός Πλάτωνος που υπερκαλύπτει το διευθετημένο ρέμα.
· Διαμελίζεται το νότιο τμήμα της ΠΥΡΚΑΛ όπου δημιουργείται Οικοδομικό Τετράγωνο 60 στρ. με δρόμο διπλής κατεύθυνσης παράλληλο στην οδό Πλάτωνος, Parking και πιθανή αξιοποίηση κάποιων κτιρίων και κατεδάφιση των υπολοίπων!
· Φαραωνική σύνδεση του Λιμένα με την υπεραστική σιδηροδρομική γραμμή!
· Παροχή δυνατότητας ώστε, στα 3 καραβοστάσια των παροπλισμένων, τα πλοία τα οποία έχουν υποστεί αβαρία, είτε του πλοίου, είτε του φορτίου να μπορούν να εκφορτώνουν τα φορτία τους σε πλωτά μέσα και στη συνέχεια στον Κεντρικό Λιμένα, αλλά και δυνατότητα μεταφόρτωσης από πλοίο σε πλοίο υγρών και στερεών φορτίων!
· Δημιουργείται ΤΕΡΜΑΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ πλοίων Ro – Ro και πλοίων επικίνδυνων φορτίων ανατολικά των Ναυπηγείων, στα Ελευσίνια. Διαμόρφωση χώρου για προσωρινή αποθήκευση επικίνδυνων εμπορευμάτων.
· Δημιουργείται ΤΕΡΜΑΤΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ πλοίων Ro – Ro και πορθμείων στον ΚΡΟΝΟ, στο Καλυμπάκι.
· Δημιουργία νέου προβλήτα στο Καλυμπάκι με επιχωμάτωση 11 στρ. θάλασσας στο ακίνητο πρώην Μπακόπουλου (νυν Σπανόπουλου) για εξυπηρέτηση αποθηκών συνδυασμένων μεταφορών (Lorgistics) και Ναυπηγικές δραστηριότητες…
· Σύστημα νέων προβλητών στο χώρο της ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ (νυν ΑSSODIVERS)
· Δημιουργείται Τερματικός Σταθμός ΥΔΑΤΟΔΡΟΜΙΟΥ μπροστά στο λιμανάκι των αλιέων, στο ανατολικό κρηπίδωμα του Κεντρικού Λιμανιού.
· Όλα τα αλιευτικά σκάφη μεταφέρονται στο Λιμανάκι και στο Λιμενίσκο του Καλυμπακίου ενώ πάνω από 1.000 σκάφη αναψυχής χωροθετούνται στο παλιό λιμάνι, στο κρηπίδωμα του Κεντρικού Λιμένα (μαζί με Κρουαζιερόπλοια!) και στο Νέο Λιμενίσκο!
· Η απόδοση του Παραλιακού Μετώπου στην πόλη και τους πολίτες ερμηνεύεται από το Μaster Plan του ΟΛΕ ως «Aνάπλαση του Κεντρικού Λιμένα Ελευσίνας σε Τουριστικό, για την υποδοχή κρουαζιερόπλοιων και επαγγελματικών σκαφών αναψυχής»… Επιπλέον, νοτίως της Κανελλοπούλου – εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια διαμπερή, στέγαστρα και αθλητικές εγκαταστάσεις θα είναι προσπελάσιμα από ένα δρόμο περιπάτου κατά μήκος του κρηπιδώματος, όπου θα αγκυροβολούν τα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής… Ο οποίος δρόμος με τη σειρά του θα συνδυαστεί – το «κερασάκι» για τους «φωνασκούντες» – με την συνέχεια του ποδηλατόδρομου, με αφετηρία τον Προβλήτα της πρώην Αμερικανικής Βάσης. Δηλαδή «απ’ όλα έχει ο μπαξές» ή αλλιώς «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι»!
Κοντολογίς, «Θα ήτο μια κάποια λύσις» να εξαφανίσετε το Μaster Plan σας αυθωρεί και παραχρήμα…
Χρήστος Χρηστάκης